واکاوی واژه «اهل البیت» در اندیشه فریقین با تأکید بر منابع اهل سنت

author

Abstract:

آشنایی با عمق معنای واژه­ها و فرایند تحول آنها در بستر زمان و مکان، نقش بسزایی در فهم متون دینی دارد و اختلاف در فهم واژه­ها تأثیر شگرفی در بروز تفاوت‌های فکری و حتی انشعاب مذاهب ایفا می‌کند. شواهد تاریخی نشان می­دهد با ظهور اسلام، واژه­های جدیدی وارد محاورات عمومی گشت، چنان­که بسیاری از واژه­ها نیز از وضع اولیه در محاورات مردمی فاصله و معنای جدیدی به خود گرفتند. یکی از این واژه‌ها، واژه­ «اهل البیت» بود که هرچند از لغات متداول ترکیب شد، کاملاً رنگ خاص مذهبی به خود گرفت و مورد توجه و عنایت مسلمانان واقع شد. پرسش این است که رویکرد مسلمانان در تبیین معنای واژه مزبور چه تفاوت‌هایی دارد و کدام رویکرد با واقعیت منطبق است. هدف این مقاله ارائه رویکردها و بیان دیدگاه منتخب با تأکید بر منابع اهل سنت با روش توصیفی ـ تحلیلی است و یافته­های آن نیز حاکی از جدایی بین وضع لغوی و معنای مصطلح دینی می­باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مفهوم‌شناسی شیعه در منابع اهل سنت

در منابع مختلف شیعه معادل اصطلاحات و مفاهیم متعددی بکار رفته است که هریک نیازمند توضیح و تشریح تخصصی است. صرف نظر از این تنوع می‌توان این مفاهیم را در چند گروه اصلی دسته‌بندی کرد: شیعه محب، شیعه جلد و رافضی( اعم از مقیت، خبیث و غالی) این اصطلاحات، از سده‌های میانه به بعد، دچار تغییر مفهومی‌شدند؛ بطوری که، اصطلاح شیعه، به طور مطلق، به کسانی گفته شد که در گذشته، رافضی غالی نامیده می‌شدند. در سده‌...

full text

تحلیل مؤلفه‌های معنایی واژه «یعسوب الدین» در منابع روایی اهل سنت

«یعسوب الدین» و «یعسوب المؤمنین» دو مدال افتخار است که از سوی رسول خدا (ص)، به علی (ع) عطا شده است. چالش مهم درباره این لقب در دو مقام ثبوت معنا و اثبات اعتبار آن است. در مقام ثبوت معنا این سؤال اساسی وجود دارد که انسان مؤمن چه ویژگی­هائی دارد که به زنبور عسل تشبیه شده و امیر او نیز «یعسوب» نام گرفته است؟ همچنین در مقام اثبات اعتبار، برخی از علمای اهل سنت منکر این فضیلت علی (ع) شده و آن را ساخت...

full text

ظرفیت‌شناسی حاکمیت فقیه در اندیشه سیاسی اهل سنت

یافتن مشابهت‌ها و نقاط همگون اوصاف و شرایط حاکم در نظام سیاسی اهل سنت و ولایت‌فقیه در اندیشه شیعی مهم‌ترین دغدغه این مقاله است. نگارنده اذعان دارد، مبانی مشروعیت ولایت‌فقیه، بنا بر مشهور، نصب الهی است و خلیفه سنی بر مبنای انتخاب مردمی الهی منعقد می‌گردد؛ با این توصیف، معتقد است در مرحله تحقق عملی ولایت‌فقیه، اوصاف و شرایطی حاکم است که در اندیشه سنی همان ویژگی‌ها را ...

full text

مخالفت فقیهان و متکلمان اهل سنت با تکفیر اهل قبله

بنظر می رسد بکار گیری کلمه کفر وتکفیر در عصر کنونی بیشترین واژه ای است که رسانه های جهان را به خود مشغول کرده است ، هزاران مقاله ،دهها کتاب ، وتحلیل تدوین وارائه شده ،ومتآسفانه چهره اسلام که همراه با مهربانی، رحمت وعطوفت بود به سبعیت وخشونت تبدیل کردیده ، ودشمنان از این فضا استفاده کرده وجنگ افروزی و اختلافات قومی، مذهبی را تشدید نمودند وجبهه مقاومت را در هم شکستند وبا فروش سلاح های مخرب منطقه ...

full text

تحلیل مستندات اختصاص واژه «اهل البیت» به خمسه طیبه در آیه تطهیر

آیه تطهیر یکی از پرمناقشه‌ترین آیات قرآن بین مفسران فریقین پیرامون مسئله عصمت اهل‌بیت^ است. مفسران شیعه «اهل‌البیت» را مختص خمسه طیبه^ می‌دانند و در مقابل، برخی از مفسران اهل سنت «اهل‌البیت» را مختص زنان پیامبر، برخی دیگر شامل زنان پیامبر و خمسه طیبه و برخی دیگر آن را اعمّ‌ از خویشان و اقوام پیامبر و ... می‌دانند. در این بین یکی از ادلّه مفسران شیعه بر این ادعا، «تغییر ضمیر» از جمع مؤنث به جمع مذ...

full text

اسرار فدک در منابع اهل سنت

دراین مقاله به اهمیت بحث فدک و چند نکته قابل تامل درخصوص جریان فدک و رابطه آن با مسأله جانشینی رسول خدا پرداخته می‏شود. خود اهل بیت همواره در طول تاریخ نسبت به این مسأله اهتمام ویژه‏ای داشتندو در مواضع مختلفی به فدک اشاره کرده‏اند. در این مقاله سعی شده است که اهمیت و ارتباط فدک با مبحث امامت و جانشینی رسول‏ خدا(ص)، با طرح چند مدعا و اثبات آنها از منابع خود اهل سنت در طی چند عنوان مهم به اثبات ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 11

pages  29- 57

publication date 2019-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023